AngielskiNieco później przywódcy religijni wysłali do Jezusa grupę ludzi złożoną z faryzeuszy i popleczników Heroda(*1), by przyłapali Go na jakiejś wypowiedzi. Gdy przyszli do Jezusa, powiedzieli:
— Nauczycielu, wiemy, że jesteś prostolinijny i w prawdzie nauczasz życia według Bożej woli(*2). Widzimy też, że nikogo nie faworyzujesz, ponieważ nie kierujesz się zewnętrznymi pozorami. Powiedz nam zatem, tak zupełnie szczerze, czy Cezarowi(*3) należy się podatek pogłówny(*4), czy nie? Mamy go płacić czy nie?(*5).
Lecz Jezus, rozpoznając ich podstęp, powiedział:
— Dlaczego w tak obłudny sposób zastawiacie na mnie pułapkę(*6)? Skoro jednak chcecie otrzymać odpowiedź pokażcie mi denara(*7).
Kiedy podali Mu denara, On spytał:
— Czyj wizerunek oraz czyja inskrypcja są umieszczone na tej monecie?(*8).
Oni odpowiedzieli:
— Cezara.
Wtedy Jezus rzekł:
— Zatem oddajcie Cezarowi to, co należy do niego, a Bogu to, co należy do Boga.
Gdy usłyszeli tę odpowiedź, wprost zaniemówili.
══════════
(*1) Był to absolutnie niezwykły mariaż. Faryzeusze bowiem byli zaciekłymi przeciwnikami Heroda i jego popleczników zwanych Herodianami. Te dwa ugrupowania były zawsze nastawione do siebie antagonistycznie. Faryzeusze uważali, że tylko Bóg jest prawdziwym królem Izraela (teokratyzm państwowy), a każdy Żyd jest poddanym jedynie Boga i z tego powodu podatek pogłówny nałożony przez Rzym do zenitu rozpalał ich narodowo-religijne emocje. Herodianie z kolei reprezentowali interesy cesarza rzymskiego, któremu Żydzi musieli płacić podatki. Reprezentując króla Heroda, który de facto był wasalem Rzymu, mieli prawdopodobnie specjalne uprawnienia, na podstawie których mogliby aresztować Jezusa, gdyby wypowiedział się w jakikolwiek sposób przeciwko władzy Rzymu.
(*2) Dosł. „nauczasz Bożej drogi”.
(*3) Imię „Cezar” przybierali kolejni władcy imperium rzymskiego, aż stało się ono później imieniem pospolitym „cesarz”.
(*4) Rzymianie pobierali trzy rodzaje podatków: 1 – podatek gruntowy (w postaci dziesiątej części wyprodukowanego ziarna i piątej części oliwy i wina); 2 – podatek dochodowy w wysokości 1% całego dochodu danego człowieka oraz 3 – podatek spisowy (pogłówny). Faryzeusze pytają Jezusa o ten rodzaj podatku, gdyż był on dla przeciętnego Żyda najbardziej kontrowersyjny – nie z powodu wielkości obciążenia, ale z powodów narodowo-religijnych. Podatek ten wywołał kilka powstań żydowskich.
(*5) Judea w tamtych czasach była pod okupacją rzymską. Pytanie o płacenie podatku pogłównego Cezarowi było pułapką zastawioną na Jezusa. Jeśliby odpowiedział, że należy go płacić, naraziłby się na utratę sympatii tłumów; a jeśli, że nie trzeba go płacić, wystąpiłby przeciwko władzy zaborców i mógłby zostać aresztowany jako buntownik. Taki też był cel faryzeuszy.
(*6) Gr. peiradzo – słowo to często tłumaczone jako „test”, „próba” czy „pokusa”. W języku myśliwskim opisywało pułapkę, a dokładnie rzecz biorąc zapadkę potrzasku zastawianego przez kłusowników na zwierzynę.
(*7) Wymiarem podatku pogłównego był właśnie jeden denar (równowartość jednej dniówki pracy robotnika rolnego).
(*8) Rzymskie denary nosiły na sobie wizerunki tych cesarzy, za czasów których były bite. W tym przypadku na monecie widniał wizerunek cesarza Tyberiusza wraz z łacińską inskrypcją na awersie: TiCaesar Divi AugF Augustus, co było skrótem od: Ti(berius)Caesar Divi Aug(usti)F(ilius)Augustus, co oznacza: Cesarz Tyberiusz, syn boskiego Augusta.
