AngielskiGdy skończyli śniadanie, Jezus zagadnął Szymona Piotra:
— Szymonie, synu Jana, czy miłujesz(*1) mnie ponad wszystko?(*2).
— PANIE. Przecież wiesz, że kocham(*3) Ciebie. — odparł Piotr
Wtedy Jezus rzekł:
— Paś więc jagnięta(*4) z mojego stada!
Po chwili drugi raz spytał go:
— Szymonie, synu Jana, czy mnie miłujesz(*5)?
I tym razem Szymon powtórnie powiedział:
— PANIE. Przecież wiesz, że kocham(*6) Ciebie.
Wtedy Jezus rzekł:
— Dbaj więc o owieczki(*7) z mojego stada!
Po jakimś czasie Jezus zapytał po raz trzeci:
— Szymonie, synu Jana, czy mnie kochasz(*8)?
Kiedy Piotr usłyszał, że Jezus zadając mu trzeci raz pytanie, zmienił swoje podejście i użył słowa: „kochasz”(*9), bardzo się zasmucił i tak Mu odparł:
— PANIE, Przecież Ty wiesz wszystko! Z pewnością wiesz, dlaczego powiedziałem, że Cię kocham(*10).
A Jezus na to:
— Paś owieczki(*11) z mojego stada! A teraz posłuchaj mnie uważnie, gdyż to, co powiem, będzie mieć dla ciebie wielkie znaczenie. Gdy byłeś młodszy, sam decydowałeś o swym życiu(*12). Jednak, gdy w starości będziesz już wyciągał ręce, ktoś inny zadecyduje o twym życiu(*13).
Mówiąc to wskazał jaką śmiercią Piotr uwielbi Boga. Na koniec rzekł:
— Chodź ze mną!
══════════
(*1) Gr. agapao.
(*2) Inni tłumacze przekładają: „Czy miłujesz mnie bardziej od innych?” (ewentualnie: „Czy miłujesz mnie bardziej niż tamtych/tamto”). Zapis zawiera słowo touton (tamtych, tamto), które może odnosić się do ludzi (np. uczniów siedzących przy ognisku), ale może także oznaczać rzeczy („wszystko tamto”), jak jest użyte w J 21,24. Kontekst w jakim Jezus wypowiedział te słowa (zaraz po obfitym połowie) może też sugerować takie zrozumienie. Jezusowi mogło więc chodzić zarówno o innych ludzi (kolegów, przyjaciół), jak i o okoliczności życia w jakich znajdował się Piotr, szczególnie po obfitym połowie ryb (co oznaczało dla rybaka duże zyski). Dla każdego człowieka kluczem powinno być pytanie czy miłuje Jezusa bardziej niż swój majątek, swoich kolegów, przyjaciół – nawet jeśli byli to Apostołowie tworzący nowy kościół.
(*3) Gr. fileo. Na pytanie o ofiarną miłość agape (czas. agapao), Piotr odpowiada Jezusowi, że zdolny jest jedynie do postawy typu fileo, która jest określeniem relacji przyjaźni z kimś, kto ma te same myśli, te same cele, wręcz „taką samą duszę”.
(*4) Gr. arnion. Słowo to jest rodzaju nijakiego i określa jagnię (zarówno młodziutką owieczkę jak i młodziutkiego baranka). W stadzie oprócz takich, dopiero co powitych jagniąt, znajdują się oczywiście także młode, podrośnięte już osobniki, jak również i te, które są już w pełni dorosłe i rozwinięte.
(*5) Gr. agapao.
(*6) Gr. fileo. Ponownie na pytanie o ofiarną miłość agape, Piotr po raz drugi odpowiada Jezusowi, że zdolny jest jedynie do miłości typu fileo.
(*7) Gr. probaton – owieczki. Ciągle chodzi jeszcze o małe, młode osobniki (ale już starsze od arnion). Słowo to ma również pewien odcień czułości, jakiego nie ma w słowie „owce”.
(*8) Gr. fileo.
(*9) Gr. fileo. Oryginalny tekst grecki pokazuje, że za trzecim razem Jezus użył innego słowa niż poprzednio. Pierwsze dwa razy zadając Piotrowi pytanie użył słowa miłowanie (greckie agapao) tym razem zapytał o kochanie (greckie fileo). Te dwa słowa określają inny wymiar relacji. Agapao to postępowanie, w którym wyświadcza się komuś dobro, pomimo, że dana osoba zupełnie na to nie zasługuje. Takim słowem opisana jest w Biblii postawa Boga wobec człowieka. Postawa ta jest wynikiem decyzji, a nie emocji. Fileo, z kolei, określa relacje z uwagi na coś. To postawa, na którą mają wpływ okoliczności. Jest ona bardziej związana ze wzajemnymi relacjami i przepełniona ludzkimi emocjami, wręcz na nich bazująca. Zmiana słowa użytego przez Jezusa w trzecim zapytaniu świadczy o Jego zrozumieniu dla słabości Piotra, który odpowiadając PANU na stawiane mu pytania używał zawsze słowa fileo. Formułując to innymi słowami: Jezus pytał Piotra, czy miłuje go nad wszystko, a Piotr ze smutkiem odpowiadał, że jest Jego przyjacielem.
(*10) Smutek Piotra wynika z faktu uświadomienia sobie własnej słabości i niedoskonałości. Zrozumiał on, że jego miłość (fileo) do Jezusa nie dorównuje Chrystusowej ofiarnej miłości agape, pomimo, że on sam, podczas ostatniej wspólnej wieczerzy, deklarował Jezusowi, że jest gotów za Niego umrzeć (por. J 13,37 oraz Mt 26,33). Niestety już kilka godzin później trzy razy się Go wyparł. Wielkie deklaracje, jakie Piotr pochopnie składał podczas ostatniej wieczerzy przed ukrzyżowaniem były odpowiedzią na nauczanie Jezusa o ofiarnej miłości agape. Jednak wydarzenia, jakie nastąpiły w nocy po tym posiłku, pokazały, że w Piotrze nie ma takiego rodzaju miłości. Wszyscy komentatorzy zgodnie zwracają uwagę, że Jezus trzykrotnie stawiając Piotrowi pytanie i trzykrotnie dając mu polecenie pasterzowania, w praktyczny sposób zakomunikował mu swoje wybaczenie, i wezwał Apostoła do dalszej służby.
(*11) Gr. probaton.
(*12) Dosł. „się przepasywałeś i chodziłeś, gdzie chciałeś”.
(*13) Dosł. „opasze cię i poprowadzi tam, gdzie nie chciałeś”. Obraz ten ma nie tylko sens dosłowny (związany z ubieraniem się), ale jest grą słów wskazującą na więzy jakie zakładane były ludziom aresztowanym. Przepasywanie się pasem oznaczało również posiadanie siły i mocy. W młodości Piotr był rzeczywiście krewkim zawadiaką, który postrzegał służenie Jezusowi w oparciu o własne siły i możliwości. Tu Jezus zapowiedział mu, iż to wszystko się zmieni, zwiastując mu również śmierć męczeńską.
