AngielskiPowiedzcie mi – wy, którzy chcecie stosować się do religijnych przepisów Bożego Prawa – czy nie rozumiecie przesłania tego Prawa? Przecież jest napisane, że Abraham miał dwóch synów: jednego z niewolnicy, a drugiego z wolnej(*1). Otóż ten z niewolnicy narodził się jako owoc pożądliwości jego grzesznej, ludzkiej natury(*2), zaś ten narodzony z wolnej – wskutek Obietnicy danej mu przez Boga. Wydarzenie to ma także sens alegoryczny. Ci dwaj synowie reprezentują dwa przymierza: pierwsze, związane jest z górą Synaj, które – niczym niewolnica Hagar – rodzi do niewoli. Hagar bowiem – podobnie jak i Synaj, góra w Arabii – uosabia obecną, ziemską Jerozolimę, która wraz ze swymi dziećmi znajduje się w niewoli(*3). Natomiast ta obiecana, Nowa Jerozolima(*4), znajdująca się na wysokościach – to znaczy w Niebiosach – jest wolna. To ona, niczym Sara(*5), jest naszą prawowitą matką(*6). Napisane jest przecież:
Krzycz z radości, ty, która miałaś niepłodne łono,
raduj się i wesel choć rodzić nie mogłaś,
bo PAN w twym poniżeniu bardzo cię pocieszył.
Lecz więcej dzieci mieć będzie ta porzucona
niż ty – kobieta zamężna(*7).
I wy, bracia i siostry, jesteście – na wzór Izaaka – dziećmi(*8) Obietnicy(*9). A jak ten, zrodzony z pożądliwości ludzkiej natury(*10), prześladował tego, który został zrodzony z woli Ducha, tak samo dzieje się i teraz(*11). Spójrzmy więc, co Pismo ma do powiedzenia w tej sprawie:
Wypędź niewolnicę wraz z jej synem,
gdyż syn niewolnicy nie będzie dziedziczył(*12) razem z synem wolnej.
Tak samo my, bracia i siostry, nie jesteśmy już dziećmi(*13) niewolnicy, lecz potomstwem wolnej.
══════════
(*1) Chodzi o niewolnicę Hagar, która urodziła Abrahamowi Izmaela oraz o jego żonę, Sarę, która urodziła mu Izaaka (zob. Rdz 16,15 i 21,2nn).
(*2) Po grecku: sarks (ciało). Słowem tym Paweł często określał w swoich listach starą, grzeszną naturę człowieka.
(*3) Nie chodzi tu tylko o niewolę polityczną, lecz przede wszystkim o to, że Izrael tkwi w niewoli Prawa i grzechu. Jerozolima i jej dzieci to metaforyczny symbol całego narodu żydowskiego.
(*4) Por. Flp 3,20; Hbr 12,22; Ap 3,13; Ap 21,2; Ap 2,10. W Apokalipsie (Ap 21) staje się wyraźne, że Nową Jerozolimą jest nazwana społeczność zbawionego Bożego ludu.
(*5) Sara, a nie Hagar, była objęta błogosławieństwem Obietnicy, jaką otrzymał Abraham.
(*6) Wg tradycji żydowskiej o przynależności do narodu żydowskiego decyduje pochodzenie matki.
(*7) Iz 54,1. Jak pokazuje historia proroctwo to spełniło się w życiu Sary i Hagar w sposób dosłowny.
(*8) Gr. tekna – l.mn. od teknon (niedojrzałe potomstwo, dziecko).
(*9) W proroczym znaczeniu Nowa Jerozolima (czyli społeczność zbawionego ludu Bożego), znajdująca się w Niebiosach, rodzi dzieci (w myśl Obietnicy) nie fizycznie, ale duchowo. Ludzie z niej zrodzeni [narodzeni na nowo (duchowo), narodzeni „z góry” J 3,3] są dziećmi Boga, a więc i potomstwem Abrahama. Natomiast dzieci, które zrodziły się tylko z ciała (dzieci ziemskiej Jerozolimy czyli społeczności żyjącej pod Prawem Mojżeszowym) nie są prawowitymi dziećmi Boga. Paweł wyraźnie tu ukazuje to, co w Rz 2,28-29 określił tak dokładnie, że dziećmi Bożymi ludzie stają się przez duchowe narodziny i nie ma to nic wspólnego z przynależnością etniczną, a zależy wyłącznie od ich osobistego zaufania Bogu. Tego właśnie nauczał Jezus w J 3.
(*10) Chodzi o Izmaela.
(*11) Prześladowania, jakich doznawał Izaak ze strony Izmaela, Paweł porównuje do prześladowań, jakich doświadczali wierzący w Chrystusa ze strony Żydów ortodoksyjnych oraz judaizujących „braci”. Opisy takich sytuacji można znaleźć w Dziejach wysłanników Chrystusa.
(*12) Rdz 21,10.
(*13) Gr. tekna.
